Điều khoản này nằm trong dự luật chi tiêu ngân sách quốc phòng 2015 được Thượng viện Mỹ thông qua ngày 13/12.

Theo điều khoản mới được bổ sung, trong vòng 180 ngày kể từ thời điểm dự luật có hiệu lực, Bộ Quốc phòng Mỹ phải đệ trình một báo cáo lên UB Đối ngoại Thượng viện và UB Đối ngoại Hạ viện Mỹ về các hành động nhằm thay đổi hiện trạng của Trung Quốc tại Biển Đông và Hoa Đông, cũng như tác động đối với lợi ích an ninh của Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương.

Hạ nghị sỹ Eni Faleomaevega. Ảnh: VOV

Báo cáo phải đưa ra những đánh giá về ảnh hưởng của các chiến lược, năng lực hải quân và biển, vũ khí và công nghệ của Trung Quốc đối với chiến lược của Mỹ trong khu vực. Bộ Quốc phòng Mỹ cũng phải trình bày cụ thể những sáng kiến song phương hoặc khu vực về xây dựng năng lực biển hoặc hải quân tại châu Á-Thái Bình Dương.

Quốc hội Mỹ cũng yêu cầu Bộ Quốc phòng báo cáo thường niên về tác động của các hoạt động giao lưu quân sự Mỹ-Trung trong việc làm giảm nguy cơ tính toán sai lầm và căng thẳng tại Biển Đông và Hoa Đông, đặc biệt là trong các vụ việc liên quan đến Trung Quốc.

Dự luật chi tiêu quốc phòng 2015 đã được đệ trình lên Tổng thống Barack Obama để ký ban hành.     

Trước đó, Hạ viện Mỹ đã thông qua nghị quyết kêu gọi giải quyết hòa bình các tranh chấp tại Biển Đông và Hoa Đông dựa trên luật pháp quốc tế.

Trao đổi với phóng viên VOV, hạ nghị sỹ Eni Faleomaevega, người giới thiệu nghị quyết này cho biết: “Nghị quyết đưa ra thông điệp của Quốc hội Mỹ rằng Trung Quốc cần tôn trọng quyền tài phán, ranh giới biển theo luật pháp quốc tế. Những hành động đơn phương của Trung Quốc đi ngược lại các quy định của LHQ mà cộng đồng quốc tế trong đó có Trung Quốc cần phải tuân thủ”.

Theo hạ nghị sỹ Faleomaevega, các tranh chấp biển cần phải được tiếp tục thảo luận và giải quyết thông qua các diễn đàn và tổ chức quốc tế. “Tôi cho rằng cộng đồng quốc tế, đặc biệt là LHQ cũng như các tổ chức khu vực tại Đông Nam Á cần bày tỏ mối quan ngại về tranh chấp biển. LHQ, Mỹ, các quốc gia châu Á và các bên liên quan cần cùng nỗ lực tìm kiếm giải pháp phù hợp”, ông Faleomaevega nói.  

Trong khi đó, một trong những nghị sỹ đồng bảo trợ cho nghị quyết về Biển Đông và Hoa Đông, ông Eliot Engel nhấn mạnh tự do hàng hải và hàng không là những quyền phổ quát trên khắp thế giới chứ không phải do bất kỳ quốc gia nào ban phát, không phải quyền mà Trung Quốc nghĩ rằng họ có thể chi phối và “hung hăng” trong các yêu sách chủ quyền đối với những vùng biển nằm cách Trung Hoa đại lục tới hàng nghìn km.

Theo hạ nghị sỹ Engel, căng thẳng liên tục gia tăng tại Biển Đông và Hoa Đông trong những năm qua, những hành động khiêu khích ngày một mạnh mẽ và thường xuyên hơn, trong khi không có nhiều tiến bộ về quá trình xây dựng bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông.

Ông Engel nhấn mạnh nghị quyết của Hạ viện Mỹ về Biển Đông và Hoa Đông hối thúc các bên liên quan tiếp tục làm việc với nhau để tìm kiếm giải pháp hòa bình cho tranh chấp biển tại các khu vực tối quan trọng đối với phát triển kinh tế, hòa bình và an ninh tại châu Á-Thái Bình Dương.

Theo VOV